Forma "Drogi Krzyżowej" znana dziś w Polsce powstała w Holandii
Chrześciajanie obchodzą 40-dniowy okres pokuty jakim jest Wielki Post, poprzedzający święta Wielkiej Nocy.
W kościele katolickim polskie tradycje religijne Wielkiego Postu, silnie łączą się z dwoma nabożeństwami jakie sprawowane są w tym czasie : Droga Krzyżowa i Gorzkie Żale.
Droga Krzyżowa - to nabożeństwo nawiązujące do przejścia Chrystusa od pretorium Piłata na wzgórze Golgoty.
Męka rozważana jest w 14 symbolicznych stacjach. Droga Krzyżowa w dzisiejszej formie została ułożona w XVII wieku. Jednak podobne misteria zapoczątkowane zostały przez franciszkanów w Jerozolimie już w wiekach wcześniejszych (być może już w XII w.).
Nabożeństwo to szczególnie rozwinęło się w Holandii i Włoszech, a praktykowało go wielu świętych.
Właśnie w Niderlandach powstało i rozwinęło się nabożeństwo w formie znanej nam dziś dzięki Holendrowi, Adrichomiusowi Christianusowi, zwanemu Adrichomius.
W XVI wieku Droga Krzyżowa stała się w Polsce popularnym nabożeństwem. Pierwsza kalwaria w naszym kraju zawdzięcza swoje powstanie wojewodzie krakowskiemu Mikołajowi Zebrzydowskiemu, który przeczytał książkę Chrystiana Adrichomiusa opisującą Jerozolimę w czasach Chrystusa. Adrichomius opisał miejsca uświęcone męką Jezusa oraz podane odległości między poszczególnymi miejscami.
Adrichomius Christianus urodził się w Delft 14 lutego 1533, był geografem, duchownym i przeorem klasztoru św. Barbary w Delft.
Przebywał także w Mecklin, Maastricht, a pod koniec życia udał się do Kolonii, gdzie zmarł 20 czerwca 1585.
Wydał " Vita Jesu Christi, ex Quatuor evangelistis breviter contexta " , ale pracą z której jest najbardziej znany to " Theatrum Terra, Sanctse "- czyli „Historia Ziemi Świętej". Opisał w niej dokładnie miejsca związane z życiem i męką Chrystusa.
>>>Czytaj też o Papieżu z Holandii
Na planie Jerozolimy Adrichomius wyróżnił :
Drogę Krzyżową ( Via Crucis ), która liczyła 12 stacji :
I. Dom Piłata,
II. Miejsce włożenia krzyża,
III. Pierwszy upadek Chrystusa pod krzyżem,
IV. Spotkanie z Matką,
V. Szymon Cyrenejczyk,
VI. Weronika,
VII. Drugi upadek,
VIII. Niewiasty jerozolimskie,
IX. Trzeci upadek,
X. Obnażenie ze szat,
XI. Ukrzyżowanie,
XII. Śmierć na krzyżu,
Drogę pojmania ( Via Captivitatis) – w jej skład wchodziły stacje:
Ogrójec,
Annasz,
Kajfasz,
Piłat,
Herod i ponownie Piłat.
Pod koniec XVI w. Nabożeństwo Drogi Krzyżowej autorstwa Adrichomiusza znane było już w całej Europie. W XVII w. dodano do niego stacje XII – Zdjęcie z Krzyża oraz XIV – Złożenie ciała Chrystusa do grobu. W ten sposób Droga Krzyżowa uzyskała ostateczny, dzisiejszy kształt. Na dziele Adrichomiusa Theatrum Terrae Sanctae bazowali m.in. budowniczowie europejskich kalwarii.
AG
>>>>Droga Krzyżowa w kościele OO. Bernardynów w Przeworsku, w obrazach Stanisława Bryńskiego (1883)