Zbliża się czas obchodów 72 rocznicy wyzwalania miast i wsi holenderskich spod okupacji hitlerowskich Niemiec. (program obchodów pod tekstem) 

Nam Polakom, nie wolno zapomnieć, że u boku wojsk amerykańskich, kanadyjskich i angielskich walczyli nasi rodacy, w tym żołnierze 1 Polskiej Dywizji Pancernej pod dowództwem legendarnego gen. Stanisława Maczka. Jest to powód do dumy, ale jednocześnie zobowiązuje nas do pamięci o tamtych wydarzeniach.

W powojennej Holandii ślady udziału Polaków w wyzwoleniu kraju utrwalali mieszkańcy  w kamieniach pomników, w schludnie utrzymanych cmentarzach wojskowych i kultywowaniu tradycji. Uroczystości upamiętniające te wydarzenia to 4 i 5 maja, podczas obchodu dnia pamięci narodowej oraz rocznicy zakończenia II Wojny Światowej w Holandii. 

Niezależnie społeczności lokalne tradycyjnie organizują uroczystości w rocznice wyzwolenia swych miast, szczególnie, kiedy związane było to z walkami zbrojnymi. Monumenty, nazwy ulic i placów,  dają temu świadectwo.   

Pragnę zwrócić uwagę czytelników na małe miasteczko Axel leżące niedaleko granicy z Belgią w gminie Terneuzen. To tutaj w krwawym boju trwającym (5 dni) 16 – 20 września wydzielona brygada pod wodzą płk dypl. Franciszka Skibińskiego samodzielnie opanowała rejon Axel i część zachodniego brzegu dolnej Skaldy (Schelde), ułatwiając tym samym wojskom 1 Armii Kanadyjskiej późniejsze działania wojenne u ujścia zachodniej odnogi tej rzeki. Przejęcie kontroli nad tym obszarem przez aliantów, umożliwiło dostęp transportów wojennych do portów w Antwerpii, Gandawie i Terneuzen.

O trudności tego przedsięwzięcia niech zaświadczy fakt, że walki trwały tam do 8 listopada.

Mijają lata, odchodzą w naturalny sposób weterani, to my przybyli do tego kraju ich rodacy, starajmy się włączyć w kultywowanie tradycji i dobrego imienia Polaka, za które Oni płacili krwią, a często własnym życiem. 

Jak w latach ubiegłych zapraszamy rodaków do Axel, aby oddać hołd tym, którzy walcząc za wolność waszą i naszą wpisali się do historii Holandii, wzbudzając wdzięczność i szacunek.

                                           Program obchodów 

 16 września (piątek) 2016 r. 

 11.00     Uroczystość pod pomnikiem „Polski Krzyż” Hulsterseweg  pod Axel               

                                        – wystąpienia, składanie kwiatów i wieńców. 

 13.30     Uroczyste odsłonięcie nowego pomnika poświęconego pamięci 

                                         ppłk  Z. Szydłowskiego

 16.30    Uroczystość na cmentarzu wojskowym w Axel, Burchtlaan, 

                                   – wystąpienia,  składanie kwiatów i wieńców.   

                                                        W imieniu organizatorów zaprasza Tomasz Z. Sawicki