W tym, kto jest premierem Holandii i które partie rządzą część imigrantów się jeszcze jakoś orientuje. Ale świadomość tego, jak wygląda polityka lokalna w Holandii jest niewielka.

A warto o tym wiedzieć, bo od gminnej polityki wiele zależy. Na przykładzie największego holenderskiego miasta, Amsterdamu, wyjaśniamy kto nami rządzi.

Jeśli nie mieszkasz w Amsterdamie, nie zamykaj tej strony. Lokalna polityka zorganizowana jest w Holandii w większości gmin w podobny sposób. W większych miastach, takich jak Amsterdam, Haga czy Rotterdam, lokalne struktury siłą rzeczy są bardziej rozbudowane, więc dlatego opisujemy Amsterdam. Kto zrozumie funkcjonowanie lokalnej polityki w tym mieście, nie będzie miał problemów ze zrozumieniem tego w innych, mniejszych gminach.

Rada gminy (Gemeenteraad) – co to jest?
Najważniejszym (przynajmniej na papierze) organem w każdej holenderskiej gminie jest Gemeenteraad, rada gminy. Od razu wyjaśnijmy pewną kwestię. W Polsce „gmina” kojarzy nam się z zespołem kilku niewielkich wiosek, a średnie czy duże miasta mają „rady miasta”, a nie „rady gmin”. W Holandii jest inaczej. Nawet największe miasta, takie jak Amsterdam czy Haga, to jednak przede wszystkim gminy. W Holandii pojęcie „władz miejskich” jako tako nie istnieje – każde miasto to przede wszystkim gmina, z urzędem gminy, gminnymi urzędnikami i radą gminy.

Ok, wyjaśniwszy to, wróćmy to naszej „rady gminy”. Czym ona jest? Najlepiej wyjaśnić to porównując gminy/miasta do państwa. „Rada gminy” to odpowiednik parlamentu, wybieranego w wyborach powszechnych i spełniającego przede wszystkim funkcję kontrolną oraz miejsca dyskusji o sprawach najważniejszych dla danej społeczności.

Jak się wybiera gemeenteraad?

Radnych wybiera się w powszechnych wyborach. Są to tzw. wybory do rad gminy (gemeenteraadsverkiezingen – piękne słowo!). Radni startują z list partyjnych lub reprezentują lokalne komitety wyborcze. W przypadku większych miast najczęściej to reprezentanci wielkich, ogólnokrajowych partii zdobywają większość głosów.

Ostatnie wybory do rad gmin odbyły się w 2014 roku.
W przypadku Amsterdamu i innych gmin z 200,000 i więcej mieszkańców do podziału jest aż 45 miejsc. W przypadku najmniejszych gmin (do 3000 mieszkańców) wybiera się jedynie 9 radnych.
W wielkich miastach wybiera się również rady dzielnic, w przypadku Amsterdamu nazywanych Stadsdeel. 

WAŻNE! Jako obywatele UE możemy głosować i kandydować do rady gminy nawet jeśli dopiero od niedawna mieszkamy w Holandii. A zatem każdy Polak oficjalnie zameldowany na gminie może głosować lub kandydować w gminnych wyborach 21 marca 2018 roku.

tutaj szczegóły:

http://mojaholandia.nl/artykul/mozesz-glosowac-w-holandii

Co robi rada gminy?

Rada gminy to najważniejszy organ gminy i reprezentuje jej mieszkańców. To rada gmina określa najważniejsze kierunki lokalnej polityki oraz kontroluje organy, które wprowadzają ową politykę w życie. Pod tym względem rada gminy bardzo przypomina parlament, tyle że taki lokalny.

Podobnie jak izby parlamentu, rada gminy ma swojego przewodniczącego i prezydium. Przewodniczącym jest z automatu burmistrz miasta. Ponieważ burmistrz ma dużo zajęć, jego bycie przewodniczącym jest mocno symboliczne, a za organizację prac rady odpowiada przede wszystkim prezydium.

Podobnie jak w parlamencie w ramach rady gminy funkcjonują różnorakie komisje, zajmujące się szczegółowo danymi dziedzinami funkcjonowania miasta/gminy. Rada gminy zbiera się co kilka tygodni: w przypadku Amsterdamu co trzy tygodnie w środę.   

Skoro rada gminy jest lokalnym sejmem, to kto tworzy w takim razie lokalny rząd?
Burmistrz i zarząd gminy

Trzymając się parlamentarnej metafory: sejm i posłowie są na papierze najważniejsi, bo reprezentują lud, ale to jednak rząd i premier mają największy wpływ na realne decyzje i codzienne zarządzanie krajem. Podobnie jest w holenderskich gminach. Odpowiednikiem premiera jest oczywiście burmistrz (burgemeester), a odpowiednikami ministrów – wethouders.

Wspólnie tworzą oni zarząd gminy. W języku niderlandzkim taki lokalny gminny rząd nazywa się College van Burgemeester en Wethouders. Warto zapamiętać te terminy, gdyż czytając holenderskie gazety lub oglądając holenderską telewizję często będziemy się z nimi spotykać.

Czym się jednak burmistrz zajmuje? Jak się go wybiera? I kim są ci tajemniczy „wethouders”? Czytaj w części drugiej. 

Sz. B.