Formy zatrudnienia w Holandii, czyli „jaki mam kontrakt?”
Umowa na czas określony, nieokreślony, a może przez agencję pracy? W Holandii form zatrudnienia jest wiele, a to, jakiego rodzaju umowę o pracę posiadasz, ma olbrzymie znaczenie.
Holenderskie prawo pracy jest bardzo skomplikowane, a połapanie się w tym, czym poszczególne formy zatrudnienia się różnią, jakie wiążą się z nimi prawa i obowiązki, oraz co nasz pracodawca może, a czego nie może, nie jest łatwe.
Zacznijmy więc od podstawowej informacji: jakiego rodzaju formy zatrudnienia i umowy o pracę mamy w Holandii?
SPRAWDŹ AKTUALNY UKŁAD ZBIOROWY PRACY (CAO) DLA PRACOWNIKÓW TYM CZASOWYCH NA LATA 2012-2017
Umowa o pracę na czas określony
Po niderlandzku nazywa się to „arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd”. Jak sama nazwa wskazuje w umowie określa się, jak długo będzie ona obowiązywać. Najczęściej jest to kilka miesięcy, pół roku lub rok. Może być krócej lub dłużej, ale maksymalnie nie może to być więcej niż 3 lata.
Także w przypadku trzech kolejnych umów od tego samego pracodawcy, czwarta umowa na czas określony nie jest możliwa i pracodawca (jeśli chce byś dla niego nadal pracował) zmuszony jest zaoferować ci umowę na czas nieokreślony.
Chyba, że przerwa pomiędzy kolejnymi kontraktami była dłuższa niż 3 miesiące.
>>>czytaj: Minimalne wynagrodzenie w Holandii od 1 stycznia 2016<<<
Uporządkujmy te informacje przyglądając się kilku konkretnym przykładom.
PRZYKŁAD 1: Z pracodawcą X podpisałeś umowę na czas określony wynoszący pół roku. Po zakończeniu tej umowy, podpisaliście kolejną, taką samą. Minął kolejny rok i podpisujecie umowę trzecią, znów na 6 miesięcy. W sumie pracowałeś dla tego pracodawcy 18 miesięcy, jednak podpisywaliście trzy razy z rzędu umowę na czas określony. Jeśli zaoferuje Ci czwartą umowę, znów na 6 miesięcy, to nie ma do tego prawa. Nie możesz mieć trzech umów czasowych z rzędu, pracodawca musi cię w takiej sytuacji zatrudnić na stałe albo już nie korzystać z twych usług. Chyba że odczeka co najmniej trzy miesiące.
PRZYKŁAD 2: Z pracodawcą Y podpisałeś umowę czasową na 2 lata. Po 2 latach podpisaliście kolejną umowę czasową, tym razem na rok. Kiedy i ten rok minie, pracodawca nie może Ci zaoferować kolejnej czasowej umowy. Ponieważ pracowałeś dla niego już 3 lata. Fakt, że na te 3 lata złożyły się jedynie dwie, a nie trzy umowy czasowe, nie ma znaczenia.
PRZYKŁAD 3: Pracowałeś dla pracodawcy XYZ dwa lata na umowie czasowej. Umowa się skończyła, pracodawca powiedział: za 3 miesiące znów ci zaoferuję nową umowę, idź na bezrobotne. Po 3 miesiącach i kilku dniach faktycznie znów Ci oferuje umowę na dwa lata. A za dwa lata historia znowu się powtarza… Niestety jest to możliwe i czyni tak wielu pracodawców (szczególnie tych zatrudniających imigrantów). Pozbywając się co jakiś czas pracowników na co najmniej trzy miesiące unikają zatrudnienia ich na stałe.
Umowa o pracę na czas nieokreślony.
Po niderlandzku nazywa się to „arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd”. Dla wielu pracowników to umowa-marzenie. Oznacza ona, że jest się zatrudnionym na stałe. W przypadku posiadania takiej umowy pracodawca musi mieć dobry powód, by się nas pozbyć. Jeśli chce Cię zwolnić, obowiązuje go ściśle określony, czasem całkiem długi, okres wypowiedzenia. Osobą na „stałej umowie” przysługuje o wiele więcej osłon socjalnych niż tym, pracującym na umowy czasowe czy przez agencje pracy. Umowa na czas nieokreślony daje z jednej strony poczucie bezpieczeństwa, choć z drugiej strony również pracownika wiąże ona ściślej z pracodawcą i trudniej się zwolnić.
>>>czytaj: W Holandii coraz więcej osób otrzymuje płacę minimalną.<<<
Umowy „elastyczne” (Flexcontracten)
Rodzajów tego umów jest wiele, a ich „popularność” (wśród pracodawców) wciąż rośnie. Pracownicy często woleliby dostać normalne umowy, ale pracodawcy bardzo sobie cenią takie elastyczne formy zatrudniania, ponieważ nie muszą płacić stałych pensji, a pracowników wzywają do pracy jedynie wtedy, gdy ich potrzebują.
Do tej kategorii należą tzw. oproepcontracten, czyli kontrakty dla pracowników „na wezwanie”. Wyróżniamy trzy ich rodzaje:
- oproepcontract met voorovereenkomst (kontrakt z umową wstępną) – pracownik wezwany przez pracodawcę SAM decyduje, czy wykona tę pracę; jeśli pracownik się zgodzi na to wezwanie, to wtedy obowiązują zapisy wcześniej sporządzonej umowy
- nulurencontract (kontrakt na zero godzin) – pracodawca może nas „wezwać” do pracy na bliżej nieokreśloną liczbę godzin tygodniowo czy miesięcznie; teoretycznie może to być nawet 0 godzin; pracodawca płaci jedynie za przepracowane godziny; jest to bardzo nielubiana przez pracowników forma zatrudnienia, bo nie daje ona żadnej gwarancji jeśli chodzi o miesięcznie zarobki
- min-maxcontract (kontrakct min-max) – trochę korzystniejsza forma zatrudnienia dla pracownika niż nulurencontract, gdyż w przypadku min-maxcontract w umowie zapisana jest przynajmniej minimalna liczba godzin pracy (np. miesięcznie); pracodawca musi zapłacić za te godziny, nawet jeśli zdarzy się, że tyle pracy w ciągu miesiąca nie będzie; w kontrakcie zawarta jest również maksymalna liczba godzin pracy.
Osobną historią są umowy o pracę w ramach agencji pracy. W ich przypadku mamy do czynienia nie z dwoma, ale z trzema stronami: pracownikiem, agencją pracy („wypożyczającą” pracownika) oraz firmą, korzystającą z usług pracownika. To temat zasługujący na osobny tekst.
>>>czytaj: Zanim zaczniesz pracę przez agencję<<<
Tutaj warto jedynie podkreślić, że wyróżnia się trzy rodzaje (fazy) umów o pracę z agencjami pracy:
- fazę A (może trwać maksymalnie do 78 tygodni pracy, agencja może w każdej chwili zerwać umowę, pracownik ma niewiele praw)
- fazę B (zatrudniony ma prawa podobne do tych z kontraktu na czas określony; faza ta może trwać 2 lata; agencja nie może ot tak z dnia na dzień zwolnić pracownika)
- fazę C (zatrudniony ma prawa podobne do tych z kontraktu na czas nieokreślony, ale agencja bardzo rzadko oferują pracownikom umowę typu faza C).
>>>czytaj: Punkt zgłaszania nieuczciwych biur pośrednictwa pracy<<<
Na podstawie: werk.nl/werk_nl/werknemer/meer_weten/arbeidsrecht/flexibelearbeidsvormen ,
hr-kiosk.nl/hoofdstuk/arbeidsrecht/arbeidsovereenkomst/soorten-arbeidsovereenkomsten,
rijksoverheid.nl/onderwerpen/arbeidsovereenkomst-en-cao/vraag-en-antwoord/welke-contracten-zijn-er-voor-oproepkrachten.html
AWM