Jak napisać w Holandii bestseller?
Jeśli chcesz odnieść sukces na holenderskim rynku wydawniczym napisz wyrafinowaną stylistycznie piłkarską biografię z wątkami sadomasochistycznymi i akcją dziejącą się na amerykańskiej prowincji oraz tu i ówdzie opisami pracy mózgu, dowcipami językowymi i wspomnieniami z trudnego dzieciństwa. Dlaczego? Zrozumiesz po przeczytaniu tego tekstu.
Niedawno zakończył się holenderski Tydzień Książki, więc warto sobie zadań pytanie, co ci Holendrzy właściwie czytają?
O tym, które książki najlepiej sprzedawały się w roku 2011 roku już niegdyś pisaliśmy (http://www.mojaholandia.nl/artykul/co-czytaja-holendrzy); teraz czas zaktualizować tę listę. Poniższe dane pochodzą z raportu holenderskiego instytutu CPNB, zajmującego się niderlandzkim rynkiem wydawniczym.
Dziesięć najlepiej sprzedających się książek w Holandii roku 2012 to:
1. Pięćdziesiąt twarzy Greya L.S. James (cena: € 15,00) – światowy bestseller sprzedał się na całym świecie w dziesiątkach milionów egzemplarzy, więc i w Holandii erotyczna powieść z wątkami sadomasochistycznymi sprzedawała się jak ciepłe bułeczki. W 2012 roku w Holandii zeszło ponad 664,000 egzemplarzy. W pierwszych miesiącach 2013 roku Vijftig tinten grijs (holenderski tytuł książki) dalej okupowało wysokie miejsca list bestsellerów, więc powieść znajdzie się pewnie i w przyszłorocznym TOP 10.
2. Ciemniejsza strona Greya L.S. James (€ 15,00) – druga część erotycznej trylogii amerykańskiej autorki. Sprzedała się prawie dwa razy gorzej niż część pierwsza, ale słowo „gorzej” w przypadku książki, która znalazła ponad 381,000 nabywców w niewielkiej Holandii nie jest chyba na miejscu.
3. Nowe oblicze Greya L.S. James (€ 15,00) – zaskoczenia brak: trzecią najlepiej sprzedającą się książką w Holandii w roku 2012 była trzecia część trylogii L.S. James. Sprzedano 323,000 egzemplarzy.
4. Gijp Michel van Egmond (€ 19,95) – biografia byłego piłkarza, a od lat zabawnego analityka piłkarskiego znanego każdemu, kto choćby od czasu do czasu ogląda piłkę w holenderskiej telewizji. Biografie sportowe to w ostatnim czasie żyła złota na holenderskim rynku wydawniczym (patrz: pozycja 9)
5. En dan nog iets Paulien Cornelisse (€ 12,95) – malutka książeczka z felietonami poświęconymi temu, jak współcześni Holendrzy posługują się językiem niderlandzkim. Lektura lekka, zabawna i jakoś tam pouczająca. Nie dziwi, że En dan nog iets świetnie się sprzedaje szczególnie w przydworcowych księgarniach. W sam raz do czytania w pociągu.
6. Bonita Avenue Peter Buwalda (€ 19,90) – pierwsza w tym zestawieniu powieść holenderskiego autora i również jedna z dwóch książek, które znalazły się w TOP 10 zarówno w roku 2011, jak i 2012 . W tekście sprzed roku przewidywaliśmy, że ta świetnie przyjęta przez krytykę Nowa Wielka Niderlandzka Powieść „rok 2012 zakończy na o wiele lepszej pozycji niż 2011”. I trafiliśmy. W 2011 roku było miejsce dziewiąte, rok później – pozycja numer sześć. Bonita Avenue to epicka opowieść, w której w oparciu o losy jednej rodziny poznajemy kawał niderlandzkiej rzeczywistości ostatnich kilkunastu lat. Centralną rolę w akcji książki odgrywa eksplozja w magazynie z fajerwerkami w Enschede w 2000 r. (prawdziwe wydarzenie, zginęły wówczas 23 osoby); w Bonita Avenue znajdziemy też „tajemnice z przeszłości” i rodzinne dramaty, a Buwalda pokazał się jako świetny stylista - więc sukces nie dziwi.
7. Tegenlicht Esther Verhoef (€ 19,95) – po 60 książkach o zwierzętach domowych, ośmiu thrillerach i milionach sprzedanych egzemplarzy w Holandii i za granicą, Verhoef postanowiła udowodnić, że jej proza to nie tylko sukces komercyjny, ale i literacki. I co? Znowu sukces. Jej pierwsza „literacka” książka sprzedała się w 2012 roku w prawie 100,000 egzemplarzy.
8. Wij zijn ons brein Dick Swaab (€ 15,00) – Jesteśmy naszym mózgiem to druga z książek z tej listy, która znalazła się wśród 10 najpopularniejszych książek także w roku poprzednim. Popularnonaukowa książka neurochirurga Dicka Swaaba w przejrzysty sposób pokazuje, jak działa nasz mózgu. Jak powstają myśli? Czy da się wyjaśnić naukowo coś takiego jak miłość? Czy homoseksualizm jest wrodzony? Co się dzieje z mózgiem chorych na alzheimera? Jak widać, Holendrów nadal intrygują te pytania.
9. Geen genade. Andy van der Meijde. Thijs Slegers (€ 19,95) – van der Meijde był niegdyś jednym z najlepszych holenderskich piłkarzy, ale wraz z osiągnięciem sportowego (i finansowego) szczytu, zaczął się jego upadek. Bardzo szczera biografia (napisana przy współpracy z samym piłkarzem, więc w pewnym sensie autobiografia) o sportowym sukcesie i następującym po nim zjeździe pełnym alkoholu, kłamstw, narkotyków i obsesyjnego seksu. I kolejny dowód na to, że piłkarskie książki w Holandii świetnie się sprzedają.
10. Reizen zonder John Geert Mak (€ 24,45) – historyk, dziennikarz i pisarz Geert Mak to stały bywalec holenderskich list bestsellerów. W 2010 roku Mak ruszył śladami amerykańskiego noblisty Johna Steinbecka w podróż po USA, co w 2012 roku zaowocowało książką-reportażem i ponad 75 tysiącami sprzedanych egzemplarzy.
----
Co lista ta mówi nam o książkowych gustach Holendrów? Kilka wniosków.
Po pierwsze, TOP 10 roku 2012 jest bardziej holenderski niż lista z roku poprzedniego. W 2011 r. sześć tytułów z pierwszej dziesiątki miało holenderskich autorów. W roku 2012 wszystkie książki z wyjątkiem pierwszej trójki pióra Amerykanki James to pozycje niderlandzkie.
Po drugie, literatura faktu wygrywa z literaturą piękną. Z siedmiu niderlandzkich tytułów na tej liście jedynie dwa to powieści. Tyle, że Bonita Avenue ukazała się już rok wcześniej, a Tegenlicht zawdzięcza swa popularność w dużej mierze nazwisku autorki, która reputację i klub oddanych fanów zbudowała dzięki serii thrillerów.
Po trzecie, to był dobry rok dla piłkarskich biografii. Najlepiej sprzedającą się w 2012 roku niderlandzką książką była biografia telewizyjnej gwiazdy programów o piłce nożnej, a nie któraś z setek publikowanych co roku niderlandzkich powieści, zbiorów opowiadań, tomików wierszy czy pozycji z kategorii literatury faktu.
Wniosek ogólny?
Jeśli chcesz odnieść sukces na holenderskim rynku wydawniczym napisz wyrafinowaną stylistycznie (6) piłkarską biografię (4, 9) z wątkami sadomasochistycznymi (1-3) i akcją dziejącą się na amerykańskiej prowincji (10) oraz tu i ówdzie opisami pracy mózgu (8), dowcipami językowymi (5) i wspomnieniami z trudnego dzieciństwa (7). Sukces murowany.
Więcej o współczesnej literaturze niderlandzkiej m.in. tutaj: www.pisarzemowia.nl