Historia i kultura sob., 21/09/2019 - 11:26

Tasmania i Morze Barentsa co mają wspólnego z Holandią?

Holandia XVI i XVII wieku to nie tylko kraj, który błyskawicznie się bogacił, ale także kraj odkrywców nowych lądów i mórz. Holandia zbudowała swoją potęgę dzięki dalekim podróżom, na które nie szczędzili środków. Przy okazji zyskiwali podróżnicy, którzy mieli możliwość odkrywania nowych cywilizacji.

W historii zapisało się kilku szczególnie, o jednym z nich niedawno pisaliśmy: Jacob Roggeveen i Wyspa Wielkanocna

Kolejnymi, których wart znać to m.in. Abel Janszoon Tasman i Willem Barents.

Pierwszy z nich był holenderskim żeglarzem, odkrywcą i... oczywiście kupcem. Ten Holender urodzony w 1603 w Lutjegast w Republice Niderlandów był pierwszym Europejczykiem, który dopłynął do Tasmanii i Nowej Zelandii. Podobnie jak Jacob Roggeveen (odkrywca Wysypy Wielkanocnej) pływał pod banderą Holenderskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej, i podobnie jak Roggeveen Tasman przewodził wyprawie mającej na celu odkrycie nieznanego lądu na południu – Terra Australisa.

Podróżnik wyruszył na wyprawę w sierpniu 1642.

Co ciekawe dzisiejsza Tasmania po odkryciu początkowo nosiła nazwę Anthoonij van Diemenslandt na cześć gubernatora Holenderskich Indii Wschodnich. Anglicy skrócili nazwę do Ziemi Van Diemena, a potem (w 1855 r.) zmienili ją na Tasmania. Tasman oprócz odkrycia Tasmani i Nowej Zelandii zapisał się w historii dzięki opisaniu północnego wybrzeża Australii. Zmarł w Batawii w październiku 1659 roku.

 

Odkrycie Tasmanii - 24 listopada 1642.

Odkrycie Nowej Zelandii - 13 grudnia 1642.

Imieniem Tasmana nazwano wiele punktów geograficznych:
Tasmania: Półwysep Tasmana
Morze Tasmana

Lodowiec Tasmana, Jezioro Tasmana, Rzeka Tasmana, Góra Tasmana, Zatoka Tasmana w Nowej Zelandii

Ponadto istnieją: most Tasmana, autostrada Tasmana, prom Abel Tasman na Tasmanii oraz Park Narodowy im. Abla Tasmana w Nowej Zelandii.

Drugi z Holendrów Willem Barents (ur. 1550), odkrywał lądy i morza w nieco innych warunkach, musimy przy tym pamiętać, że wówczas jeszcze nie było świetnie prosperującej Holenderskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej.

Barents wyruszał na wyprawy w innych szerokościach geograficznych. Tasman i Roggeveen podróżowali sobie po ciepłych i egzotycznych rejonach świata, pełnych palm kokosowych i skąpo ubranych dzikich tubylców. Willem Barents natomiast kierował swoją wyprawę w stronę bieguna północnego, mórz z niemal wiecznym lodem, pustkowiem i przenikliwym zimnem.

W 1594 wyruszył w pierwszą wyprawę z Amsterdamu na dwóch statkach. Popłynął na północny wschód, mając nadzieję, że odnajdzie morskie przejście prowadzące do Azji.

Podróż zakończył po dopłynięciu do Nowej Ziemi, z powodu złych warunków atmosferycznych musiał zawrócić.

W 1595, wyruszył z kolejną ekspedycją, w skład której wchodziło aż siedem statków. Znów przenikliwe zimno dało znać o sobie, tym razem drogę zagrodziły mu lody.

Barents nie poddawał się i wyruszył po raz trzeci w 1596 roku, tym razem jednak wyruszyły tylko dwa statki. Pierwszy pod dowództwem Jacoba van Heemskerka, a drugi Jana Rijpa. Barents był wtedy głównym nawigatorem. 9 czerwca 1596 odkryto Wyspę Niedźwiedzią na morzu, nazwanym później Morzem Barentsa, następnie kierowali się dalej na północ i odkryto Spitsbergen.

Wkrótce statki rozdzieliły się, statek Rijpa badał wybrzeża lądu, a statek z Heemskerckiem z Barentsem skierował się na wschód, wkrótce zawinęli do Portu Lodowego na północy Nowej Ziemi, gdzie ich statek zamarzł wśród lodów.

W tej sytuacji zmuszeni byli wybudować prowizoryczny dom, w którym w trudnych warunkach przezimowali, polując m.in. na niedźwiedzie. 13 czerwca 1597 (inne źródła - 5 maja) członkowie wyprawy wyruszyli w drogę powrotną na dwóch łodziach, gdyż statek był nadal uwięziony w lodzie zatoki. Barents jednak zmarł w drodze 20 czerwca 1597, natomiast pozostali członkowie z van Heemskerkiem dotarli na Półwysep Kolski, skąd zostali zabrani do Holandii.

Prowizoryczny dom, który wybudowali odnaleziono dopiero w 1871 roku. Kilka lat później odkryto jego pamiętnik.

O wyprawie powstał holenderski film fabularny, który niedawno gościł na ekranach kin "Nova zembla" (2011). Wśród holenderskich gwiazd można zobaczyć zdaniem wielu najbardziej seksowną holenderkę - Doutzen Kroes (więcej - Najpiękniejsza Holenderka: Doutzen Kroes! )

Kategoria: Historia i kultura